Η μεταμόρφωση του Ολυμπιακού

Του Τάκη Πανούλια 
 Στο προηγούμενο άρθρο είχαμε υποσχεθεί να αναλύσουμε τις αλλαγές που συνέβαλαν στην μεταμόρφωση της ομάδας τουΟλυμπιακού σε μια προσπάθεια να αναλύσουμε τις ομάδες που μπαίνουν στα playoffs της Euroleague, αλλά και να καταδείξουμε πόσο δύσκολη, επίπονη αλλά και απρόβλεπτη διαδικασία είναι η δημιουργία μιας ομάδας.  

Πολλοί πιστεύουν ότι η δημιουργία μιας ισχυρής ομάδας είναι κάτι σαν συνταγή του τσελεμεντέ. Παίρνεις τα τάδε υλικά, τα παντρεύεις με ένα συγκεκριμένο τρόπο, τα μαγειρεύεις και έτοιμο το gourmet πιάτο.  

Άλλοι ακούγοντας πολλές φορές την λέξη χημεία για την ομάδα θεωρούν ότι ο προπονητής είναι κάτι σαν τον αλχημιστή που αν είναι καλός κατέχει την Φιλοσοφική Λίθο του μπάσκετ και μπορεί να πετυχαίνει πάντα το στόχο του. Αυτά όλα για το πετυχημένο προπονητή, γιατί όποιος δεν φέρει επιτυχίες θα υποστεί διωγμούς (σαν τους αλχημιστές στον μεσαίωνα) και θα χαρακτηριστεί αναξιόπιστοςκαι άσχετος.  

Σίγουρα υπάρχουν προπονητές όλων των ικανοτήτων και δυνατοτήτων αλλά είναι πάμπολλα παραδείγματα ικανών αποδεδειγμένα προπονητών που απέτυχαν και προπονητών που μετά από μια επιτυχία χάθηκαν. Το σίγουρο είναι ότι όσο και καλός και αν είναι ένας προπονητής η διαδικασία της δημιουργίας μιας ομάδας είναιένας δρόμος δύσκολος και περίπλοκος.  

Ο Alan Lambert πρόεδρος του The Basketball Highway σε ένα παλιό άρθρο του θεωρεί ότι για να χτιστεί μια ομάδα με σωστή χημεία, πρέπει πρώτα απ’ όλα, ο προπονητής να κατανοήσει τα βασικά στάδια στην ανάπτυξη μιας ομάδας.

Τα στάδια αυτά είναι:
• Το στάδιο της στελέχωσης της ομάδας.
• Το στάδιο της σύγκρουσης.
• Το στάδιο της διαμόρφωσης.
• Το στάδιο της μεγιστοποίησης της απόδοσης.  

Χωρίς πολλές λεπτομέρειες σε αυτά τα τέσσερα στάδια, ένας προπονητής στο πρώτο στάδιο επιλέγει το προσωπικό (παίκτες), μετά ακολουθεί το δεύτερο στάδιο που οι παίκτες με διαφορετικές επιδιώξεις, ανάγκες και ανασφάλειες, αρχίζουν νασυνεργάζονται και να συναγωνίζονται ο ένας τον άλλον.

Στο τρίτο στάδιο της διαμόρφωσης, η ομάδα αρχίζει να ξεκαθαρίζει τους κανόνες και τις αρχές της λειτουργίας της, και τελικά καταλήγει στο τέταρτο στάδιο, της μεγιστοποίησης της απόδοσης, που είναι και ο τελικός στόχος της κάθε ομάδας.  

Οι προπονητές σε όλα τα επίπεδα με την τεχνογνωσία και την εμπειρία τους έχουν αυτή την διαδικασία αποτυπωμένη μέσα στο μυαλό τους και την εμπλουτίζουν διαρκώς. Όπως ο παίκτης έχει μια αίσθηση, μια οπτική εικόνα κάθε φορά που επιχειρεί ένα σουτ. Το ίδιο και ο προπονητής ακολουθεί κάποια βήματα σαν τον σκηνοθέτη στην δημιουργία μιας ταινίας.  

Ο Ολυμπιακός   
Ας δούμε πως χτίστηκε, πως ξεκίνησε να χτίζεται ο Ολυμπιακός από τον Ivkovicστο ξεκίνημα της περιόδου και ποιες διαφοροποιήσεις έκανε στην πορεία. Με άλλα λόγια ποιές από τις αρχικές επιλογές του δούλεψαν και ποιες… δεν δούλεψαν και παρά πολύ.  

Pickandrolla   
Η ομάδα χτίστηκε για να παίξει την Φιλοσοφική Λίθο της επίθεσης (να η αλχημεία που λέγαμε) του ελληνικού μπάσκετ, το περίφημο pick and roll με την έννοια του σκρην του ψηλού στον παίκτη με την μπάλα. Γι' αυτόν τον σκοπό αποκτήθηκε καταρχήν ο Σπανούλης και δευτερευόντως ο Nesterovic.  

Το αρχικό πλάνο ήταν η μπάλα να είναι περισσότερο στα χέρια του Σπανούλη καιTeodosic και λιγότερο στο τρίτο Point Guard της παρέας τον Παπαλουκά να έχει περισσότερες εκτελεστικά παρά δημιουργικά καθήκοντα! Αν σκεφτούμε ότι οΠαπαλουκάς είναι ένα Point Guard που βλέπει πρώτα την πάσα και μετά το σκοράρισμα (σαν τον Διαμαντίδη) ήταν εξαρχής ένα αμφιλεγόμενο στοίχημα που στην πορεία διαφοροποιήθηκε.  

Από την κανονική περίοδο στα παιχνίδια του Top 16 αυτό άλλαξε δραματικά με τον Παπαλουκά να ανεβάζει κατά πολύ την αναλογία των assists/FG και την ομάδα να λειτουργεί πολύ καλύτερα.  

Η συνεργασία Σπανούλη και Nesterovic δούλεψε από το ξεκίνημα, καθώς βοήθησε τον Σλοβένο να ενσωματωθεί γρήγορα στο παιχνίδι της ομάδας, και έδωσε στον διεθνή guard τον κυρίαρχο ρόλο που πάντα επιζητεί στις ομάδες που αγωνίζεται.  

Τα άσχημα μαντάτα ήρθαν από τον Teodosic που αν και διατήρησε μεγάλο μέσο όρο στις assists ανά παιχνίδι ειδικά σε θέση Shooting Guard είχε πολύ κακές επιλογές στα σουτ και τα ποσοστά του έπεσαν δραματικά. Όντας κακός αμυντικόςάρχισε να αποτελεί μεγάλο πονοκέφαλο για τον προπονητή του, που δεν έπαιρνε βοήθειες από τον περυσινό MVP της Euroleague. Το συγκεκριμένο πρόβλημα δεν έχει λυθεί για την ομάδα του Ολυμπιακού και θα δούμε αν θα του στοιχίσει ή όχι στο μέλλον.  

Τα Small Forward που ξεχάστηκαν και ξεθώριασαν  
Ένα άλλο πρόβλημα στην κανονική περίοδο της Euroleague αποτέλεσαν τα Forward του Ολυμπιακού που σαν παίκτες - ρόλου που είναι λόγω και του αγωνιστικού στυλ με το pick and roll εξαρτώνται αποκλειστικά από το παιχνίδι των Point Guards. Οι Σπανούλης - Teodosic στις διεισδύσεις όμως ψάχνουν περισσότερο τα centers κοντά στο καλάθι και πολύ λιγότερα τις λεγόμενες kick-out πάσες για περιφερειακά σουτ ή κινήσεις χωρίς την μπάλα.  

Ο νεαρός Παπανικολάου, στην θέση του Small Forward, ακόμα αναπτύσσεται σαν παίκτης και παρά τα ενθαρρυντικά σημάδια στο ξεκίνημα με κάποια καλά παιχνίδια έδειξε ότι δεν είναι ακόμα έτοιμος για το επίπεδο της ευρωπαϊκής λίγκας. Με την πάροδο του χρόνου οι αδυναμίες του φάνηκαν. Ο έτερος νεαρός ο Keselj μετά το καλό παγκόσμιο που έκανε δεν φάνηκε αντάξιος των προσδοκιών και έχει απογοητεύσει.

Ο προπονητής του έβλεπε στο πρόσωπο του έναν καλό σουτέρ για να αξιοποιήσει τις περιφερειακές πάσες που αναφέραμε προηγουμένως για να ανοίξει τις αντίπαλες άμυνες. Ακόμα περίμενε και από τους δύο να τρέξουν στο επιθετικό transition με την "αθλητικότητα" τους. Η αλήθεια είναι ότι πολλές φορές δεν παίρνουν και πάσες στις γωνίες όπως επιτάσσει το σύστημα και βγαίνουν τελείως έξω από το παιχνίδι.  

Το καλό στην περίπτωση του Έλληνα forward είναι ότι προσπαθεί στην άμυνα και στα rebounds πράγμα που δεν συμβαίνει με τον Keselj τόσο σε προσωπική όσο και σε ομαδική άμυνα.  

Η λύση - συρρίκνωσα τα τριάρια  
Η λύση εδώ δόθηκε από τον Dusan Ivkovic με σχήματα με τρία PG, αλλά και την ενεργοποίηση του Jamon Gordon που αύξησε τον χρόνο του από 16 λεπτά την κανονική περίοδο σε 23 στο Top 16 με μια συνεισφορά 7 πόντων. Αμυντικά έδεσε περισσότερο την ομάδα πράγμα που το έκανε έτσι και αλλιώς και στην κανονική περίοδο. Έτσι το rotation στις τρεις θέσεις (PG/SG/SF) πλέον κυριαρχείται από τους Σπανούλη - Teodosic -  Παπαλουκά - Gordon, και… ολίγο απόΠαπανικολάου - Keselj σε συγκεκριμένους ρόλους.  

Ο τρίτος και καλύτερος   
Το ίδιο συνέβη και στα Power Forwards που είχαμε και σε αυτούς αλλαγές στο χρόνο συμμετοχής. Η αρχική επιλογή του Duda, ο Nielsen απέτυχε να ανταποκριθεί σε έναν ρόλο που ομολογουμένως ποτέ δεν έχει κάνει στην ζωή του για να είμαστε επιεικείς με τον παίκτη. Ποτέ δεν υπήρξε το τεσσάρι σουτέρ που θα ανοίξει τις αντίπαλες άμυνες και προσπαθώντας να το κάνει η ομάδα έχανε και από την κακή απόδοση του αλλά και από το γεγονός ότι δεν βοηθούσε στο παιχνίδι του pick and roll.  

Καλύτερος σε αυτό τον ρόλο ο Μαυροκεφαλίδης αλλά και πάλι δεν πρόφερε αυτό που ήθελε ο Ivkovic, την εξωτερική απειλή που τελικά ήρθε με την παρουσία τουErceg σαν βασικό Power Forward, που ειδικά στο Top 16, εντυπωσίασε. Η ικανότητα του στο μακρινό σουτ, στην κίνηση χωρίς την μπάλα και το καλό μπασκετικό του I.Q έδωσαν ότι έλειπε από το παιχνίδι της ομάδας στην συγκεκριμένη θέση.  

Στην Τουρκία έδειξε καλά στοιχεία και στην άμυνα με κατά τεκμήριο δυνατότερους αντίπαλους πράγμα που δεν είχε φανεί προγενέστερα. Το ότι ήρθε σαν τρίτη λύση μάλλον τον βοήθησε τελικά γιατί τον αποφόρτισε από το άγχος αφού είδε ότι μπορεί να προσφέρει εκεί που δεν μπόρεσαν οι άλλοι δύο. Οπότε μπορεί και ο προπονητής τους εξαρχής να πίστευε ότι με την πάροδο του χρόνου θα αναπτυχθεί και θα προσφέρει στον ρόλο αυτό ή να μην εκτελούσε ανάλογα στις προπονήσεις στο ξεκίνημα.  

Twin Towers (Δίδυμοι Πύργοι)  
Στους Centers τα πράγματα ήταν και είναι εξαιρετικά για τον Ολυμπιακό με τουςΜπουρούση και Nesterovic (επιλογή του Ivkovic) να αποτελούν από τα πλέον δυνατά δίδυμα ψηλών στη Ευρώπη.  

Η απόδοση του Μπουρούση και τα νούμερα του, σε πολλές κατηγορίες, ήταν και παραμένουν εξαιρετικά, παρότι δεν έχει μεγάλο χρόνο συμμετοχής. Με καλό εξωτερικό σουτ και την μεγάλη ταχύτητα του σε σχέση τον του ύψος του αποτελεί πάντοτε στόχο των guards της ομάδας του. Ας μην ξεχνάμε ότι και οι τρεις PG’s τω κόκκινων είναι πολλοί καλοί στις πάσες σε κοντινή απόσταση (σερβιρίσματα) στους ψηλούς της ομάδας μέσα στην ρακέτα.

Στην άμυνα αποτελεί φόβητρο με τα κοψίματα του (εξαιρετική ταχύτητα αντίδρασης) αν και πολλές φορές ξεχνιέται. Τον χρόνο του περιορίζει η έλλειψη αξιόπιστης κίνηση κοντά στο καλάθι, αλλά και το ότι υστερεί στο παιχνίδι του pick and roll, σε σχέση με τον Nesterovic που κόβει εξαιρετικά στο καλάθι, τοποθετείται πανέξυπνα και τα τελειώματα του με hooks είναι άριστα.  

Αυτή ακριβώς η ικανότητα του Nesterovic στο pick and roll ειδικά με τον Σπανούληαλλά και με τον Παπαλουκά τον καθιστά πολύτιμο. Το 68% που σουτάρει και το76% στο Top 16 (37-49) είναι απίστευτο. Η παρουσία του Erceg στα τελευταία παιχνίδια δείχνει να τον βοηθά ιδιαίτερα γιατί ο τρόπος παιχνιδιού της ομάδας απαιτεί την παρουσία ενός Power Forward που απειλεί από μακριά με το μακρινό περιφερειακό σουτ ή κινείται καλά μακριά από την μπάλα.

Όταν ο Ολυμπιακός παίζει με δίδυμους πύργους το σχήμα έχει και πλεονεκτήματακαι μειονεκτήματα. Οι Μπουρούσης - Nesterovic μπορεί να παίξουν ταυτόχρονα με πραγματικά ενδιαφέρουσες προοπτικές αλλά και παγίδες.  

Το "λίφτινγκ" τον ομόρφυνε  
Γενικά σαν ομάδα ο Ολυμπιακός δείχνει συνεχή βελτίωση στην απόδοση του ειδικά εκτός έδρας που χώλαινε. Οι εκτός έδρας νίκες στο Top 16 αύξησαν την αυτοπεποίθηση της ομάδας και δείχνει να κυριαρχεί στους αντιπάλους του. Η βελτίωση ήρθε προφανώς μέσα από την καθημερινή δουλεία σε όλα τα επίπεδα και αφού ο προπονητής του δοκίμασε πρόσωπα και καταστάσεις για να καταλήξει στα σχήματα, το rotation και την αγωνιστική στρατηγική που ταιριάζει καλύτερα στην ομάδα.  

Αν λοιπόν εξετάσουμε την πορεία του Ολυμπιακού έως τώρα θα δούμε πως οι προσαρμογές του Ivkovic σε σχέση με τις αρχικές του επιλογές έδωσαν τις απαραίτητες λύσεις για να ανεβάσει κατά πολύ η ομάδα την συλλογική της αποτελεσματικότητα. Πράγμα που επιβεβαιώνει αυτό που έγραψα και στο προηγούμενο άρθρο για το οι ομάδες σαν ζωντανοί οργανισμοί, αλλάζουν προς το καλύτερο ή το χειρότερο, επανακάμπτουν, επηρεάζονται από καταστάσεις αγωνιστικές και μη.

Προπάντων θέλουν τον χρόνο τους για να ωριμάσουν σαν το καλό κρασί. Η παρουσία ενός επιτυχημένου προπονητή είναι μεγάλο πλεονέκτημα αλλά τις περισσότερες φορές θέλεις τον κατάλληλο προπονητή, στην κατάλληλη ομάδα την κατάλληλη στιγμή για να μεγαλουργήσεις.  

Βέβαια δεν έχει λύσει όλα τα προβλήματα που τον βασανίζουν ο Ολυμπιακός την φετινή περίοδο. Αυτά θα τα αναλύσουμε και στην παρουσίαση και επισκόπηση των ζευγαριών με τις δύο ελληνικές ομάδες κυρίως, αλλά και των άλλων δύο άλλων ζευγαριών.

ΠΗΓΗ http://panoulias.blogspot.com/2011/03/blog-post_6032.html