Δημιουργία ομάδας Μπασκετ
Του Τάκη Πανούλια
Ο Τάκης Πανούλιας είναι προπονητής. Έχει αναδειχθεί δύο φορές κυπελλούχος Ελλάδας με την γυναικεία ομάδα του ΑΝΟ Γλυφάδας, έχει κατακτήσει δύο φορές το πρωτάθλημα παίδων με τον Ολυμπιακό, μία φορά το πρωτάθλημα στη Γ' εθνική ανδρών με το Αιγάλεω και μία στη Β' εθνική γυναικών με τον Φάρο. Και άλλα πολλά…Θα κάνουμε ένα διάλλειμα από τους μύθους, για να ασχοληθούμε με ένα θέμα που είναι επίκαιρο σε αυτή την περίοδο για τις ομάδες μας.Περίοδος προετοιμασίας και φιλικών, που όλοι οι προπονητές προσπαθούν να δημιουργήσουν ομάδες.
Τί σημαίνει όμως αυτό. Για τον Άλαν Λαμπέρτ τα τέσσερα στάδια για τη δημιουργία μιας ομάδας είναι τα εξής:
• Το στάδιο της συγκέντρωσης και επιλογής της ομάδας.
• Το στάδιο της σύγκρουσης.
• Το στάδιο της διαμόρφωσης.
• Το στάδιο της μεγιστοποίησης της απόδοσης.
Με λίγα λόγια πρώτα επιλέγουμε τους αθλητές που θέλουμε για την ομάδα μας, με τα δικά μας κριτήρια. Στην συνέχεια μέσα από τις πρώτες προπονήσεις υπάρχει μια σύγκρουση για τον ρόλο του καθενός μέσα στην ομάδα. Ακολουθεί η σχηματοποίηση της ομάδας για να καταλήξουμε στην μεγιστοποίηση της απόδοσης της ομάδας, αν φυσικά αυτή έρθει.
Η διαδικασία αυτή δεν είναι ίδια σε όλες τις ομάδες, αλλά διαφέρει ανάλογα με τοπόσο αλλαγμένη είναι μια ομάδα σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο, αν έχει αλλάξει ο προπονητής, από τις μεταγραφές και πολλές άλλες παραμέτρους.
Η διαδικασία για τη δημιουργία μιας ομάδας αποδίδει καλύτερα στις ομάδες εκείνες που έχουν οριοθετήσει με σαφήνεια τον "στόχο" και έχουν την "επίγνωση". Η προσπάθεια να δημιουργηθεί μια καλή ομάδα θα πέσει στο κενό, αν δεν υπάρχει ξεκάθαρος στόχος και επίγνωση.
Είναι σαν να βάζει κάποιος βενζίνη σε ένα αυτοκίνητο που δεν έχει μηχανή. Ένα τέτοιο αυτοκίνητο δεν πηγαίνει πουθενά, γιατί μπορεί να είναι γεμάτο με καύσιμα, αλλά δεν μπορεί να κινηθεί χωρίς μηχανή.
Πριν προχωρήσουμε, όμως, ας κάνουμε μια μικρή στάση. Μια ακόμα απομυθοποίηση ενός μύθου. Χαρακτηριστική φράση των Αμερικανών για την ομάδα είναι η ακόλουθη. Δεν υπάρχει "I" στην λέξη team. Η φράση αυτή χρησιμοποιείται ως motto για τη δημιουργία μιας ομάδας σε οποιονδήποτε τομέα της παραγωγικής διαδικασίας.
Η αλήθεια είναι ότι το "εγώ" είναι πράγματι η αιτία που πολλές ομάδες αποτυγχάνουν να φθάσουν στις πραγματικές τους δυνατότητες. Μια ομάδα, όμως, αποτελείται από ζωντανά μέρη που ονομάζονται "άτομα" (άρα βλέπουμε ότι υπάρχουν "εγώ" σε κάθε ομάδα). Κατανοώντας το επίπεδο των "εγώ" σε κάθε ομάδα, αντιλαμβανόμαστε πολύ καλύτερα αυτό καθαυτό το επίπεδο της συγκεκριμένης ομάδας.
Αλλά ας επανέλθουμε στα δύο βασικά (Ε) για την διαδικασία δημιουργίας μιας ομάδας.
Επιδίωξη:
Ποιος είναι ο στόχος της ομάδας; Τί θέλει να πετύχει; Ποιες αξίες αντιπροσωπεύει; Σε ποιους απευθύνεται;
Πριν ξεκινήσει η διαδικασία για τη δημιουργία μιας ομάδας, με τους κατάλληλους παίκτες, πρέπει πρώτα να είναι ξεκάθαροι οι στόχοι της.
Αν γνωρίζουμε τί επιδιώκει να πραγματοποιήσει η ομάδα, τότε μπορούμε με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα να επιλέξουμε τα άτομα που θα την αποτελέσουν, και τις δεξιότητες και ικανότητες που πρέπει να έχουν. Είναι σαν την κατασκευή ενός πάζλ.
Αν κάποιος μας δώσει 1.000 κομμάτια από ένα πάζλ και μας πει να το "συναρμολογήσουμε" το εγχείρημα είναι πολύ δύσκολο. Στο τέλος θα το καταφέρουμε, αλλά με αρκετή προσπάθεια, πολύ σύγχυση και αρκετέςαποτυχίες. Αντίθετα, αν κάποιος μας δώσει και μια φωτογραφία του πάζλ εκ των προτέρων, είναι πολύ πιο εύκολη διαδικασία.
Όσο απλό και αν ακούγεται, η ίδια αρχή ισχύει και για την δημιουργία μιας ομάδας.ΜΗΝ ΦΤΙΑΧΝΕΤΕ την ομάδα και μετά ορίζεται τους στόχους. Καθορίστε τους στόχους ΠΡΩΤΑ, και μετά προχωρήστε στην επιλογή των απαραίτητων προσώπων, για να χτίσετε την ομάδα γύρω από τον στόχο της.
Επίγνωση:
Πρέπει να γίνει η κατάλληλη θεμελίωση πριν η ομάδα παρουσιάσει σταθερά θετικά αποτελέσματα. Κάθε μέλος της ομάδας πρέπει να:
• Κατανοήσει τις δυνατότητες του.
• Κατανοήσει τις αδυναμίες του.
• Κατανοήσει τον ρόλο του, και τις ευκαιρίες που θα του δοθούν, με βάση τις δυνατότητες και τις αδυναμίες του.
• Κατανοήσει τον στόχο και το όραμα της ομάδας.
• Κατανοήσει πως οι ατομικοί στόχοι συνδυάζονται με τους ομαδικούς στόχους.
Μετά από αυτά τα δύο και αφού έχουμε αντιληφθεί ξεκάθαρα τους στόχους, τις προκλήσεις, τα προβλήματα, τις ανάγκες, τις απαιτήσεις και τις επιθυμίες της ομάδας μας, μπορούμε να ξεκινήσουμε την επινόηση πολλών πιθανών ιδεών για τη μορφοποίηση και τη δημιουργία μιας καλύτερης ομάδας.
Για τη μορφοποίηση των ιδεών μπορούν να χρησιμοποιηθούν πολλές μέθοδοι και διαδικασίες.
Στις διαδικασίες αυτές μπορούμε να εμπλέξουμε τα μέλη του προπονητικού τιμ, με συσκέψεις ανταλλαγής ιδεών (brainstorming) για την παραγωγή καινοτόμων ιδεών. Δεν είναι όλες οι ιδέες άξιες εφαρμογής.
Έτσι, είναι απαραίτητη η δημιουργία μιας λίστας κριτηρίων, για να τη χρησιμοποιούμε προκειμένου να αξιολογήσουμε ποιες ιδέες και ποιες λύσεις αξίζουν πραγματικά να εφαρμοστούν:
• Ποια κριτήρια πρέπει να χρησιμοποιήσουμε στην αξιολόγηση των προτεινόμενων ιδεών;
• Ταιριάζει η προτεινόμενη λύση με τη στρατηγική της ομάδας;
• Είναι ικανοποιητικό το επίπεδο δυσκολίας της εφαρμογής της;
• Αν οι ιδέες που θα επιλεχθούν γίνουν πράξη, θα βοηθήσουν στην εκπλήρωση των στόχων;
Στο τέλος το μόνο που μας μένει είναι η εφαρμογή του προγράμματός μας, καθώς το μόνο πράγμα που είναι χειρότερο από μια κακή ιδέα είναι μια καλή ιδέα που δεν υλοποιήθηκε ποτέ.
Επομένως είναι απαραίτητο να προχωρήσουμε πέρα από το πλάνο και στην εφαρμογή του. Η ενεργοποίηση των ιδεών, είναι η διαδικασία αξιοποίησης τηςπροσπάθειας, του μυαλού, αλλά και των οικονομικών πόρων, για να γίνουν οι ιδέες μας πραγματικότητα.
Καλή τύχη και καλά αποτελέσματα σε όλους για την επόμενη περίοδο…
Ο Τάκης Πανούλιας είναι προπονητής. Έχει αναδειχθεί δύο φορές κυπελλούχος Ελλάδας με την γυναικεία ομάδα του ΑΝΟ Γλυφάδας, έχει κατακτήσει δύο φορές το πρωτάθλημα παίδων με τον Ολυμπιακό, μία φορά το πρωτάθλημα στη Γ' εθνική ανδρών με το Αιγάλεω και μία στη Β' εθνική γυναικών με τον Φάρο. Και άλλα πολλά…Θα κάνουμε ένα διάλλειμα από τους μύθους, για να ασχοληθούμε με ένα θέμα που είναι επίκαιρο σε αυτή την περίοδο για τις ομάδες μας.Περίοδος προετοιμασίας και φιλικών, που όλοι οι προπονητές προσπαθούν να δημιουργήσουν ομάδες.
Τί σημαίνει όμως αυτό. Για τον Άλαν Λαμπέρτ τα τέσσερα στάδια για τη δημιουργία μιας ομάδας είναι τα εξής:
• Το στάδιο της συγκέντρωσης και επιλογής της ομάδας.
• Το στάδιο της σύγκρουσης.
• Το στάδιο της διαμόρφωσης.
• Το στάδιο της μεγιστοποίησης της απόδοσης.
Με λίγα λόγια πρώτα επιλέγουμε τους αθλητές που θέλουμε για την ομάδα μας, με τα δικά μας κριτήρια. Στην συνέχεια μέσα από τις πρώτες προπονήσεις υπάρχει μια σύγκρουση για τον ρόλο του καθενός μέσα στην ομάδα. Ακολουθεί η σχηματοποίηση της ομάδας για να καταλήξουμε στην μεγιστοποίηση της απόδοσης της ομάδας, αν φυσικά αυτή έρθει.
Η διαδικασία αυτή δεν είναι ίδια σε όλες τις ομάδες, αλλά διαφέρει ανάλογα με τοπόσο αλλαγμένη είναι μια ομάδα σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο, αν έχει αλλάξει ο προπονητής, από τις μεταγραφές και πολλές άλλες παραμέτρους.
Η διαδικασία για τη δημιουργία μιας ομάδας αποδίδει καλύτερα στις ομάδες εκείνες που έχουν οριοθετήσει με σαφήνεια τον "στόχο" και έχουν την "επίγνωση". Η προσπάθεια να δημιουργηθεί μια καλή ομάδα θα πέσει στο κενό, αν δεν υπάρχει ξεκάθαρος στόχος και επίγνωση.
Είναι σαν να βάζει κάποιος βενζίνη σε ένα αυτοκίνητο που δεν έχει μηχανή. Ένα τέτοιο αυτοκίνητο δεν πηγαίνει πουθενά, γιατί μπορεί να είναι γεμάτο με καύσιμα, αλλά δεν μπορεί να κινηθεί χωρίς μηχανή.
Πριν προχωρήσουμε, όμως, ας κάνουμε μια μικρή στάση. Μια ακόμα απομυθοποίηση ενός μύθου. Χαρακτηριστική φράση των Αμερικανών για την ομάδα είναι η ακόλουθη. Δεν υπάρχει "I" στην λέξη team. Η φράση αυτή χρησιμοποιείται ως motto για τη δημιουργία μιας ομάδας σε οποιονδήποτε τομέα της παραγωγικής διαδικασίας.
Η αλήθεια είναι ότι το "εγώ" είναι πράγματι η αιτία που πολλές ομάδες αποτυγχάνουν να φθάσουν στις πραγματικές τους δυνατότητες. Μια ομάδα, όμως, αποτελείται από ζωντανά μέρη που ονομάζονται "άτομα" (άρα βλέπουμε ότι υπάρχουν "εγώ" σε κάθε ομάδα). Κατανοώντας το επίπεδο των "εγώ" σε κάθε ομάδα, αντιλαμβανόμαστε πολύ καλύτερα αυτό καθαυτό το επίπεδο της συγκεκριμένης ομάδας.
Αλλά ας επανέλθουμε στα δύο βασικά (Ε) για την διαδικασία δημιουργίας μιας ομάδας.
Επιδίωξη:
Ποιος είναι ο στόχος της ομάδας; Τί θέλει να πετύχει; Ποιες αξίες αντιπροσωπεύει; Σε ποιους απευθύνεται;
Πριν ξεκινήσει η διαδικασία για τη δημιουργία μιας ομάδας, με τους κατάλληλους παίκτες, πρέπει πρώτα να είναι ξεκάθαροι οι στόχοι της.
Αν γνωρίζουμε τί επιδιώκει να πραγματοποιήσει η ομάδα, τότε μπορούμε με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα να επιλέξουμε τα άτομα που θα την αποτελέσουν, και τις δεξιότητες και ικανότητες που πρέπει να έχουν. Είναι σαν την κατασκευή ενός πάζλ.
Αν κάποιος μας δώσει 1.000 κομμάτια από ένα πάζλ και μας πει να το "συναρμολογήσουμε" το εγχείρημα είναι πολύ δύσκολο. Στο τέλος θα το καταφέρουμε, αλλά με αρκετή προσπάθεια, πολύ σύγχυση και αρκετέςαποτυχίες. Αντίθετα, αν κάποιος μας δώσει και μια φωτογραφία του πάζλ εκ των προτέρων, είναι πολύ πιο εύκολη διαδικασία.
Όσο απλό και αν ακούγεται, η ίδια αρχή ισχύει και για την δημιουργία μιας ομάδας.ΜΗΝ ΦΤΙΑΧΝΕΤΕ την ομάδα και μετά ορίζεται τους στόχους. Καθορίστε τους στόχους ΠΡΩΤΑ, και μετά προχωρήστε στην επιλογή των απαραίτητων προσώπων, για να χτίσετε την ομάδα γύρω από τον στόχο της.
Επίγνωση:
Πρέπει να γίνει η κατάλληλη θεμελίωση πριν η ομάδα παρουσιάσει σταθερά θετικά αποτελέσματα. Κάθε μέλος της ομάδας πρέπει να:
• Κατανοήσει τις δυνατότητες του.
• Κατανοήσει τις αδυναμίες του.
• Κατανοήσει τον ρόλο του, και τις ευκαιρίες που θα του δοθούν, με βάση τις δυνατότητες και τις αδυναμίες του.
• Κατανοήσει τον στόχο και το όραμα της ομάδας.
• Κατανοήσει πως οι ατομικοί στόχοι συνδυάζονται με τους ομαδικούς στόχους.
Μετά από αυτά τα δύο και αφού έχουμε αντιληφθεί ξεκάθαρα τους στόχους, τις προκλήσεις, τα προβλήματα, τις ανάγκες, τις απαιτήσεις και τις επιθυμίες της ομάδας μας, μπορούμε να ξεκινήσουμε την επινόηση πολλών πιθανών ιδεών για τη μορφοποίηση και τη δημιουργία μιας καλύτερης ομάδας.
Για τη μορφοποίηση των ιδεών μπορούν να χρησιμοποιηθούν πολλές μέθοδοι και διαδικασίες.
Στις διαδικασίες αυτές μπορούμε να εμπλέξουμε τα μέλη του προπονητικού τιμ, με συσκέψεις ανταλλαγής ιδεών (brainstorming) για την παραγωγή καινοτόμων ιδεών. Δεν είναι όλες οι ιδέες άξιες εφαρμογής.
Έτσι, είναι απαραίτητη η δημιουργία μιας λίστας κριτηρίων, για να τη χρησιμοποιούμε προκειμένου να αξιολογήσουμε ποιες ιδέες και ποιες λύσεις αξίζουν πραγματικά να εφαρμοστούν:
• Ποια κριτήρια πρέπει να χρησιμοποιήσουμε στην αξιολόγηση των προτεινόμενων ιδεών;
• Ταιριάζει η προτεινόμενη λύση με τη στρατηγική της ομάδας;
• Είναι ικανοποιητικό το επίπεδο δυσκολίας της εφαρμογής της;
• Αν οι ιδέες που θα επιλεχθούν γίνουν πράξη, θα βοηθήσουν στην εκπλήρωση των στόχων;
Στο τέλος το μόνο που μας μένει είναι η εφαρμογή του προγράμματός μας, καθώς το μόνο πράγμα που είναι χειρότερο από μια κακή ιδέα είναι μια καλή ιδέα που δεν υλοποιήθηκε ποτέ.
Επομένως είναι απαραίτητο να προχωρήσουμε πέρα από το πλάνο και στην εφαρμογή του. Η ενεργοποίηση των ιδεών, είναι η διαδικασία αξιοποίησης τηςπροσπάθειας, του μυαλού, αλλά και των οικονομικών πόρων, για να γίνουν οι ιδέες μας πραγματικότητα.
Καλή τύχη και καλά αποτελέσματα σε όλους για την επόμενη περίοδο…