Αθλητής και ύπνος μια σχέση πάθους ...

Για να αναπτύξουμε με επιτυχία τον οργανισμό ενός αθλητή, ουσιαστικά πρέπει να κινηθούμε μεταξύ τριών παραμέτρων:
1) στο προοδευτικής επιβάρυνσης πρόγραμμα προπόνησης, ανάλογα με το αγώνισμα που κάθε φορά αναφερόμαστε.


2) Στο πρόγραμμα της διατροφής, για την σωστή πρόσληψη θρεπτικών συστατικών που θα διατηρήσουν, θα επισκευάσουν τους ιστούς του σώματος αλλά και θα δημιουργήσουν νέους.

3) Στο πρόγραμμα αποκατάστασης με επαρκή ανάπαυση και ύπνο, ώστε να επιτευχθούν τα παραπάνω. Γιατί όπως είναι γνωστό, το σώμα αναδομείται, ισχυροποιείται και "αυξάνεται", επιτελεί τις αναβολικές του διεργασίες, μόνο στο χρονικό διάστημα ανάμεσα στις προπονήσεις.
και όχι στην επιβάρυνση καθ΄ αυτή.

Η πλειονότητα των αθλητών αλλά και ορισμένοι προπονητές δυστυχώς, αν και γενικά γνωρίζουν ότι η αποκατάσταση μετά την άσκηση είναι απαραίτητη για να προκύψουν επιδόσεις υψηλού επιπέδου, επιμένουν να δίνουν μεγαλύτερη έμφαση από εκείνη που ουσιαστικά αναλογεί στην προπόνηση, διαταράσσοντας την λεπτή ισορροπία των παραμέτρων της επιτυχίας. Επιδιώκουν λανθασμένα τη συνεχή προπόνηση και οδηγούνται σε αποτελέσματα αντίθετα από τα επιδιωκόμενα. Το υστέρημα σε αποκατάσταση και κυρίως σε ύπνο, αποδυναμώνει ακόμα και τους πιο δυνατούς οργανισμούς.Όσοι ασκούνται σε μαζικό επίπεδο, αλλά κυρίως οι αθλητές υψηλού επιπέδου, έχουν ανάγκη να κοιμούνται επαρκώς για να ενισχύσουν το μυϊκό σύστημα και να διατηρήσουν την ψυχική τους ισορροπία. Γιατί όπως αποδεικνύεται από έρευνες σχετικά με την επίδραση της προπόνησης υψηλού αθλητισμού κάθε είδους και της διάρκειας αυτής στην ποιότητα του ύπνου, η εντατική προπόνηση βρέθηκε να προκαλεί διαταραχές τόσο στην ποιότητα του ύπνου όσο και στη διάθεση του ατόμου. Επιπλέον, όταν ο όγκος της προπόνησης αυξάνει ακόμα περισσότερο, τα φαινόμενα αυτά ενισχύονται. Αλλά και με λιγότερο έντονη αλλά μεγάλη σε διάρκεια προπόνηση, τεκμηριώνεται ότι τα επίπεδα τηςαυξητικής ορμόνης και της παραγωγής τεστοστερόνης, που εκκρίνονται κατά τη διάρκεια του νυχτερινού ύπνου, μειώνονται
αισθητά.

Αυτοί που αθλούνται με προοπτική, πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι όσο μεγαλύτερη είναι η ένταση της προπόνησης τόσο μεγαλύτερη είναι η ανάγκη για αποκατάσταση και καθαρή ξεκούραση υπό μορφή ποιοτικού ύπνου. Ο τελευταίος είναι εξαιρετικά κρίσιμος για την αθλητική απόδοση, τόσο από φυσιολογικής όσο και από ψυχολογικής άποψης. Κατά γενική ομολογία, οκτώ ώρες ύπνου θεωρούνται αρκετές για να αποκατασταθούν οι οργανικές και πνευματικές λειτουργίες σε ικανοποιητικό βαθμό. Με μια διαβάθμιση επτάμισι ως δέκα ωρών, μπορεί να καλύψουν κάθε περίπτωση, ηλικιακή κυρίως, δεδομένου του ότι οι έφηβοι και τα παιδιά, έχουν πιο αυξημένες ανάγκες ιδίως όταν αθλούνται συστηματικά.

Ο βραδινός ύπνος είναι σημαντικότερος και διαφέρει σε ποιότητα από εκείνον της μέρας, αφού κατά τη διάρκειά του εκκρίνονται τόσο το μεγαλύτερο ποσό των βασικών ορμονών αυξητική και τεστοστερόνη όσο και η προλακτίνη (PRL), οι γοναδοτροπίνες (LH και FSH) και η μελατονίνη. Οι τελευταίες απελευθερώνονται αποκλειστικά τη νύχτα. Είναι ευνόητο, πόσο αυξημένη είναι η σημασία του, όταν έχουμε να προπονήσουμε παιδιά και εφήβους. Πάνω από εννέα ώρες ύπνου ανά νύχτα, απαιτούνται για να ολοκληρωθούν οι αναπτυξιακές διαδικασίες που βρίσκονται σε εξέλιξη στο σώμα τους. Η υπερπροπόνηση θα φέρει υπερκόπωση και αϋπνία καταστρέφοντας την πρόοδο αλλά κυρίως την ομαλή ανάπτυξη και την υγεία τους.

Η αποκατάσταση που προσφέρει στον οργανισμό το παθητικό αυτό μέσο του ύπνου, κυμαίνεται από επαρκής(ανάλογα με το βαθμό της επιβάρυνσης που προηγήθηκε), έως μερική. Για το λόγο αυτό, σε τακτά χρονικά διαστήματα και βάση του ακολουθούμενου προγραμματισμού μας, είναι σκόπιμο να ενισχύουμε την αποκατάσταση και με άλλα,ενεργητικά μέσα όπως το μασάζ, η σάουνα, τα διάφορα είδη λουτρών ή άλλα ενδεδειγμένα μέσα. Καλό είναι επίσης, να παρακολουθούνται και να καταγράφονται στα φύλλα ημερήσιας προπόνησης, η ποιότητα του ύπνου και οι διαβαθμίσεις της, ατομικά για κάθε αθλητή. Αυτό θα μας βοηθήσει να παρακολουθήσουμε με αξιοπιστία, την πορεία των προσαρμογών του αλλά και θα μας προσδιορίσει τις ανάγκες του συγκεκριμένου αθλητή για αποκατάσταση έτσι ώστε να υπάρξει τροποποίηση του προγράμματος προπόνησης αναλόγως.

Επιβάλλεται επομένως να γίνει πλήρως κατανοητό, ότι όλα τα βιολογικά συστήματα του ανθρώπου, έχουν προγραμματιστεί να απαιτούν τον ύπνο για να λειτουργήσουν επαρκώς. Είναι τόσο σημαντικός για τη ζωή όσο ο αέρας, η τροφή και το νερό.

Σταυρούλα Ζυγούρη, Ολυμπιονίκης της πάλης, Καθηγήτρια Φυσικής Αγωγής
Ιστοσελίδα: www.voulazygouri.gr - Email: voulazy@yahoo.gr

ΠΗΓΗ :http://www.palema.g